[ebook] Báo cáo Đánh giá tiếp cận và sử dụng các dịch vụ pháp lý của phụ nữ dân tộc thiểu số

Việt Nam từ lâu đã được đánh giá cao vì những cam kết chính trị trong việc đảm bảo bình đẳng giữa phụ nữ và nam giới cũng như giữa các dân tộc. Hiến pháp quy định công dân nữ và nam có quyền ngang nhau về mọi mặt chính trị, kinh tế, văn hoá, xã hội và gia đình; các hành vi phân biệt đối xử với phụ nữ, xúc phạm nhân phẩm phụ nữ đều bị nghiêm cấm. Tuy nhiên, trên thực tế thực trạng bình đẳng giới giữa phụ nữ và nam giới vẫn còn những khác biệt. Nhìn chung, phụ nữ vẫn ở vị trí thiệt thòi hơn so với nam giới trong tất cả các lĩnh vực của cuộc sống, trong đó phụ nữ dân tộc thiểu số (DTTS) chịu thiệt thòi nhất, vừa phải gánh chịu những bất bình đẳng giới cũng như bất bình đẳng về mặt dân tộc.

Luật Bình đẳng giới và Luật Phòng chống bạo lực gia đình được Quốc hội thông qua năm 2006 và 2007 là những tiền đề quan trọng, tạo ra các cơ sở pháp lý vững chắc để thực hiện bình đẳng giữa phụ nữ và nam giới. Tuy nhiên, ngoài khung pháp lý, để có được bình đẳng và công bằng thực sự cho phụ nữ và nam giới thì một yếu tố quan trọng khác cũng cần phải có, đó là người dân cần có hiểu biết về pháp luật và các trình tự thủ tục cũng như được hướng dẫn và hỗ trợ để thực hiện các quyền và nghĩa vụ hợp pháp của mình. Các dịch vụ pháp lý là những kênh quan trọng, góp phần mang đến những hiểu biết, hướng dẫn và hỗ trợ đó cho người dân. Chừng nào phụ nữ nói chung và phụ nữ DTTS nói riêng còn chưa tiếp cận bình đẳng tới các dịch vụ pháp lý thì khó có thể đảm bảo các quyền và trách nhiệm của họ được tôn trọng trên thực tế. Trong bối cảnh này, đẩy mạnh tiếp cận của phụ nữ và nam giới DTTS tới các dịch vụ pháp lý là một phương thức hiệu quả để thực thi Luật Bình đẳng giới (BĐG) và Luật Phòng chống bạo lực gia đình (PCBLGĐ), góp phần hướng tới bình đẳng giới cho phụ nữ và nam giới DTTS.

Viện Nghiên cứu Xã hội, Kinh tế và Môi trường, 12/2010